Haberlerde kullanılan lisan bağımlıları tedavi olmaktan uzaklaştırıyor

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısmı Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, haberlerde kullanılan olumsuz lisanın öbür bağımlıları tedavi olmaktan uzaklaştırdığını söyledi.

Samsun Sağlık İl Müdürlüğü, Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti ortasındaki iş birliğinde basın mensuplarına yönelik “Bağımlılıkla Uğraşta Basının Rolü” başlıklı program düzenlendi. Çok sayıda gazetecinin katıldığı programda OMÜ İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısmı Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz tarafından uyuşturucu ve bağımlılık haberlerinde yapılan yanlışlar ve yapılması gerekenler hakkında bir sunum gerçekleştirildi.

“Bağımlılar yargılanmamak için saklanıyorlar”

Haberlerde kullanılan lisan ve üslup nedeniyle izleyen başka bağımlıların tedaviye gitme noktasında çekingenlik gösterdiğini tabir eden Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, “Bağımlılıkla ilgili haber lisanında hangi konulara dikkat edilmesi gerekiyor onları anlatacağım. Aslında haber lisanı deyip geçiyoruz fakat bu haber lisanı epey kıymetli. Zira bir manada dünyayı şekillendiriyor bunlar. Haberde kullandığımız sözler, tabirler damgalayıcı olabiliyor, ayrıştırıcı olabiliyor ve insanların bununla çaba etme noktasında işini zorlaştırıcı olabiliyor. Örneğin; aslında ‘uyuşturucu bağımlısı’ demek bir ayrıştırıcı tabir. Onun yerine işte ‘madde kullanımı bozukluğu olan kişi’ sözünü kullanmamız daha mantıklı olur. Esrarkeş, Eroinman üzere tabirler epey yargılayıcı, insanların yardım aramasını daha zorlaştırıcı bir yere gidiyor olabilir. Bu nedenle bu sözlere dikkat etmemiz gerekiyor. Haber

“Bağımlılık, tedavi edilebilir bir hastalıktır ve bu vurgulanmalı”

Bağımlılığın tedavisinin olduğuna değinen Hasret Delal Abanoz, “Haber lisanının daha birleştirici olması gerekir. Bağımlılık aslında tedavi edilebilir bir hastalık. Bunlar bir şahsî eksiklik ya da bir kusur olarak veriliyor birden fazla vakit. Çoklukla aslında bağımlılıkla ilgili haberler cürümle ilişkilendiriliyor. Bir bağımlı annesini öldürdü, bağımlı soygun yaptı, bağımlı uyuşturucu kullandı, birine ziyan verdi ya da kendine ziyan verdi üzere cürümlerle ilişkilendiriliyor. Onları topluma kazandırmak, o bağımlılığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu vurgulamak gerekiyor. Bağımlılığın muhakkak sebepleri var. Bu ferdî kusur değil, ahlaki bir kusur değil, çeşitli sebepleri var bağımlılığın. Hasebiyle tedavi edilebilir bir hastalık. Aslında bir obeziteyi nasıl bir hastalık olarak sunuyorsak bağımlılığı da haberlerde tedavi edilebilir bir hastalık olarak sunmamız gerekiyor” diye konuştu.

“Haberlere tedavi prosedürlerini ve tedaviye yönlendirici kaynakları eklememiz gerekiyor”

Haberlerde uyuşturucunun başka hatalarla bağdaştırılmasından öte tedaviye yönlendirici kaynaklara yönelimin vurgulanması gerektiğini belirten Abanoz, şunları söyledi:

“Bu ferdî bir tercih değil. Daha çok bu türlü hata sayfalarında, polis haberlerinde görüyoruz bağımlılıkla ilgili haberleri. Lakin bunlar bir sıhhat sorunu aslında. Bunu bu formda sunduğumuz vakit zati bu türlü yani bunu yanlışsız bir halde sunduğumuz vakit insanların da yardım araması, tedavi olması, topluma kazanması daha beklenen oluyor. Bu şahsî bir sorun değil, yalnızca kişisel bir sorun değil. Aileyi, çevreyi ve toplumun genelini etkiliyor. Çeşitli farklı sonuçları olabiliyor. O yüzden çok değerli bir sorun aslında. Habercilere olarak da biz lisanımızı değiştirerek, kullandığımız lisana dikkat ederek, yargılayıcı olmadan daha bu türlü insanı öne çıkaran bir halde olayları haberleştirirsek, tedavinin nasıl olduğuna, tedavinin olabileceğine dikkat çekmek gerekiyor. Bu hususa çalışırken birtakım haberler gördüm. İşte ‘tedavi talihi çok düşük’, ’10 bağımlıdan yalnızca 3’ü tedavi olabiliyor’ üzere daha bu türlü olumsuz, tedavinin olmayacağına dair bildiriler veriliyor. Aslında bu türlü bir durum yok. Bu tedavi edilebilir bir hastalık. Bunu vurgulamamız gerekiyor. Haberlere tedavi formüllerini ve tedaviye yönlendirici kaynakları eklememiz gerekiyor. Yeşilay’ı, 191 Uyuşturucu Sınırı üzere kurumları da vurgulamak gerekiyor. Böylelikle olumlu sonuçlar alabiliriz diye düşünüyorum.”

Programda ayrıca İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sıhhati Hizmetleri Lideri Dr. Hatice Öz ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti Lideri Yusuf Ziya Çakır, iştirakçilere teşekkür etti. – SAMSUN

About The Author

admin

See author's posts